Raport o stanie architektury drewnianej w Polsce

Tradycyjna architektura drewniana od stuleci współtworzy rodzimy krajobraz kulturowy Polski – nadaje mu niepowtarzalne oblicze i stanowi unikalną cechę naszej przestrzeni. Przez wieki wznoszono z drewna nie tylko zabudowania wiejskie, miejskie czy przemysłowe, lecz także świątynie i budynki sakralne wszystkich wyznań. Zasób ten, przez lata niedoceniany, zanika jednak w szybkim tempie.

Zadaniem niniejszego raportu jest analiza czynników wpływających na obecny stan zachowania zabytków zbudowanych z drewna oraz próba wskazania współczesnych problemów i rodzajów zagrożeń zachowanego jeszcze zasobu. Publikacja zawiera też informacje na temat sytuacji prawnej ochrony zabytków drewnianych w Polsce, systemu ich finansowania oraz aspektów związanych z kształceniem i edukacją w zakresie rzemiosł związanych z budownictwem drewnianym i ochroną architektury drewnianej. W podsumowaniu zawarto wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy oraz rekomendacje w zakresie koniecznych działań i rozwiązań systemowych, które mają na celu poprawę stanu zachowania zabytków drewnianych, a także wskazania odnośnie przyszłych zadań Centrum Architektury Drewnianej – jednostki w strukturze Narodowego Instytutu Dziedzictwa, realizującej i koordynującej powstanie niniejszego opracowania.

Tytuł: Raport o stanie architektury drewnianej w Polsce

Redaktorzy naukowi: Monika Bogdanowska, Katarzyna Zalasińska
Redaktorzy prowadzący: Agnieszka Gajc, Maciej Warchoł
Autorzy: Monika Bogdanowska, Żaneta Gwardzińska-Chowaniec, Agata Kłoczko, Anna Lorek, Piotr Porowski, Mateusz Pszczyński, Natalia Skiepko, Jerzy Szałygin, Mirosław Trojacki, Maciej Warchoł, Waldemar Witek
Redakcja językowa i korekta: Dariusz Rudziński
Projekt i opracowanie graficzne: Magdalena Piotrowska-Kloc (Printomato)
Wydawca: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2023
Wydanie pierwsze
ISBN: 978-83-67381-24-6
Liczba stron: 158 stron
Wydanie: PDF

Pobierz publikację (PDF)
Wybrane ankiety badawcze przykładów referencyjnych:

1. Drewniana architektura cerkiewna obszaru Nadsania w obrębie województwa podkarpackiego (oprac. Andrzej Żygadło)

2. Kościoły wieńcowe północnej części województwa opolskiego (powiat kluczborski) (oprac. Grzegorz Naumowicz – Oddział Terenowy NID w Opolu)

3. Budownictwo z drewna opałowego w północno-wschodniej Polsce (oprac. Jarosław Szewczyk)

4. Architektura uzdrowiskowa Zakopanego – najstarsze obiekty o funkcji pensjonatowej, utrzymane w stylistyce szwajcarskiej i tyrolskiej, powstałe przed pojawieniem się stylu zakopiańskiego (oprac. Natalia Skiepko)

5. Zagrody z zabudową ryglową w Swołowie (oprac. Beata Dygulska − Oddział Terenowy NID w Gdańsku)

6. Młyny wodne w województwie śląskim (powiaty częstochowski, zawierciański, kłobucki) (oprac. Agnieszka Olczyk − Oddział Terenowy NID w Katowicach)